wtorek, 12 sierpnia 2014

Z cennika międzywojennego dilera – Rzecz o narkomanii w II RP cz. 3



 I wojna światowa spowodowała wzmożenie zapotrzebowania i wytwarzania narkotyków.  Zjawisko narkomanii zaczęło w okresie między wojennym występować intensywniej na całym świecie w tym i w II Rzeczypospolitej.  By ograniczyć to zjawisko społeczność międzynarodowa powierzyła już w Pakcie Ligi Narodów kontrolę nad obrotem opium i podobnymi substancjami samej Lidze. W tym celu powołano w Sekretariacie Generalnym Ligi Narodów powołano specjalny organ – międzynarodową komisję opiumową. Początkowo w skład sekcji wchodziły jedynie te kraje w których występowało zjawisko fabrykowania narkotyków. Od roku 1931 w pracach sekcji uczestniczyli przedstawiciele państwa polskiego. 

Do tego czasu istniał „wolny” handel narkotykami, ograniczony jedynie konwencją haską.  Powstała ona gdyż, obrót opium został rozwinięty się na niespotykaną skalę w skutek wojen opiumowych (1839-1842, 1856-1860) i towar, który miał trafiać wyłącznie na chiński rynek zaczął pojawiać się na zachodzie.  W produkcji substancji odurzających przodowały kraje wschodu w samych Indiach produkowano 100 ton opium rocznie, Turcja 1000 ton. W USA zaczęły powstawać gangi, których działalność opierała się na handlu narkotykami (w 1934 zakazano więc obrotu większością takich substancji), w Chinach zaś funkcjonował we współpracy z Kuomintangiem zajmujący się produkcją opium Zielony Gang (na którego czele stał „Wielkouchy Du” czyli Du Yuesheng).
Uszy (jak u pewnego peerelowskiego aparatczyka) imponujących rozmiarów

Również i w II Rzeczypospolitej rozprowadzanie narkotyków był przedsięwzięciem niezwykle dochodowym. Cena rynkowa jednego kilograma kokainy wynosiła w roku 1933  1500 zł, Podzielenie tego na działki o masie 20 miligramów, sprzedawanych po 50 groszy, dawało zysk rzędu 25 000 złotych. Podobnie zyskowna była sprzedaż morfiny której cena za jeden gram wynosiła 20 zł.  Cena jednego litra eteru była bliska cenie grama morfiny. Z 1 litra eteru możliwe było uzyskanie nawet 8 litrów kropli Hoffmana. W efekcie eter stał się narkotykiem stosowanym masowo głównie na terenie Śląska, Podkarpacia, oraz niektórych powiatach województwa Warszawskiego. Stosunkowo niska cena eteru przy stale wahającej się cenie wódki była kolejną przyczyną popularności tej substancji – litr wódki w roku 1924 kosztował 2,20 zł, w 1927 już 7,50zł by pomiędzy  1928 a 1935 cena wzrosła na Śląsku z 13,24 do 15,52. Cena rozrobionego eteru wahała się w tym okresie od 5 do 15 zł za litr.

Aplikowanie podskórne, domięśniowe morfiny


By uzmysłowić sobie jakie to są kwoty podaję ceny z 1932. Bochenek chleba – 40 groszy a kilo kartofli (czy jak wolą niektórzy pomarańczy północy) 8 groszy. I najważniejszy produkt – cena piwa (zależnie od marki) od 0,25 do 0,75 zł za butelkę 0,5. Tak więc morfina to był niezły interes.

Bibliografia:
1)     T. Kikta, J. Kabay – twórca produkcji morfiny w Polsce [w] Biuletyn Informacyjny Środkowopomorskiej Izby Aptekarskiej w Koszalinie, nr 4/161 2006;
2)     M. Abucewicz Narkomania w Polsce jako problem społeczny w perspektywie konstrukcjonistycznej Część pierwsza: okres międzywojenny [w]  Alkoholizm i Narkomania, t 18 r. 2005;
3) Sz. Twardoch, Morfina; Książka która zainspirowała mnie do napisania tego cyklu (mimo iż narkotyki odgrywają w niej stosunkowo niewielką rolę) i wyrwała z letniego marazmu;

2 komentarze: